W konwencjonalnej produkcji warzyw w Polsce dominuje kapusta. W produkcji ekologicznej udział warzyw z tej rodziny jest natomiast niewielki (ok. 1,1%).
W 2016 r. ekologiczne kapusty prowadzono na niespełna 600 ha i zebrano prawie 3,3 tys. ton warzyw, co i tak było wynikiem znacznie lepszym niż uzyskiwane w poprzednich latach. W grupie warzyw liściastych (w tym sałaty) i łodygowych powierzchnia zasiewów zmniejszyła się z 1,5 tys. ha w 2014 r. do 1,1 tys. ha w 2016 r., jednak zbiory w tym samym czasie wzrosły z 3,6 do 4,2 tys. ton.
O wzroście powierzchni upraw warzyw zadecydowała popularność gatunków takich jak pomidory i ogórki. Powierzchnia ich uprawy wzrosła z 2,1 tys. ha do 3,8 tys. ha, a Polska ze zbiorami na poziomie 13,8 tys. ton stała się czwartym producentem tej grupy warzyw w Unii. Najsilniejszy wzrost utrzymuje się w produkcji warzyw strączkowych, przede wszystkim fasoli i grochu.
W 2014 r. uprawy te prowadzono w naszym kraju na 16,7 tys. ha, w 2016 r. już na 43,8 tys. ha. Niemal dwukrotnie z 8,3 do 17, tys. ton wzrosły także ich zbiory. Polska jest tym samym największym producentem tej grupy spośród pozostałych krajów Wspólnoty. Pomimo nieznacznego spadku powierzchni – z 2,7 tys. ha w 2014 r. do 2,5 tys. ha w 2016 r., zbiory warzyw korzeniowych wzrosły do 21,6 tys. ton. Nie jest to jednak kluczowa grupa w polskiej produkcji ekologicznej. Województwa o największym udziale w organicznej produkcji warzyw to podlaskie i warmińsko-mazurskie. Widać zatem, że produkcja warzyw jest bardziej scentralizowana w odniesieniu do owoców.
Jak podaje Eurostat, w 2016 r. w Polsce było 170 zakładów zajmujących się przetwórstwem owoców i warzyw, czyli o 16 więcej niż rok wcześniej. Mimo ciągłego wzrostu liczby takich firm w naszym kraju od europejskich liderów, czyli Włoch i Hiszpanii, dzieli nas prawdziwa przepaść. W 2016 r. na terenie Włoch działało 2990 przedsiębiorstw o takim profilu, natomiast w Hiszpanii było ich 2069. Widać zatem, jak duży potencjał rozwoju ma jeszcze ta branża w naszym kraju.
Odbiorcy produktów ekologicznych są zazwyczaj konsumentami świadomymi i bardziej wymagającymi niż ci, którzy zadowalają się produktami konwencjonalnymi. Tym bardziej producenci owoców i warzyw, którzy zdecydowali się na ten sposób produkcji, muszą się liczyć z koniecznością spełniania różnych wymagań i norm. Jeśli uda im się temu zadaniu sprostać, mogą liczyć na wyższy zysk. Niemniej jednak w przypadku niepowodzenia strata jest również dotkliwa. Rozwój ogrodnictwa ekologicznego w Polsce stał się faktem i dowodem na to, że polscy przedsiębiorcy potrafią sprostać nowym wyzwaniom rynku i doskonale się na nim odnajdują.
O autorze
Łukasz Zaremba
