Czy to koniec wzrostu cen jabłek?

od Paweł Kraciński , 26 kwietnia, 2018

Przeciętne ceny jabłek deserowych, zgodnie z danymi Zakładu Ekonomiki Ogrodnictwa IERiGŻ-PIB wynoszą obecnie 1,98 zł/kg. W stosunku do ubiegłego tygodnia średnie stawki za jabłka pozostały na tym samym poziomie.

• jabłka deserowe (1,40 – 2,50 zł/kg)
• jabłka przemysłowe (0,55 – 1,35 zł/kg

Zgodnie z danymi IERIGZ-PIB, w porównaniu do końca kwietnia 2017 roku, ceny jabłek deserowych są o 77% wyższe. Obecne stawki są również o 113% wyższe od tych z końca kwietnia 2016 roku.

Obecne ceny jabłek deserowych są zaporowe dla importerów i to nie tylko z krajów Wspólnoty Niepodległych Państw. Ceny za owoce w kalibrze 70+, wynoszące przeciętnie 2,00 zł, stają się zbyt wysokie również dla nabywców z Unii Europejskiej. Klienci z Rumunii, Słowacji czy Węgier, poszukiwali bowiem tańszych jabłek. Obecnie za 1,40-1,60 zł/kg można kupić jedynie gorszej jakości owoce. Takie jabłka trudno jednak sprzedać w kraju importera. Handlowcy już od wielu tygodni informowali o słabnącym zainteresowaniu polskimi owocami. Obecnie takie informacje są niemal powszechne śród eksporterów. Mniejszy popyt importowy zahamował dalsze wzrosty cen za jabłka. Wśród uczestników rynku nie ma jednak zgodności, co do dalszych ruchów cen. Wśród handlowców panuje przekonanie, że w chłodniach znajduje się jeszcze sporo jabłek, które powinny trafić na rynek w ciągu kilku najbliższych tygodni. Dodatkowo zbliżamy się do sezonu truskawkowego. Sieci handlowe już teraz oferują importowane (głównie z Hiszpanii) truskawki. Dostawy pierwszych owoców z tegorocznych zbiorów, zwykle zmniejszały zaadresowanie jabłkami. Jak na razie, zamówienie z sieci handlowych utrzymują się jednak na zadowalającym poziomie.

Producenci mogą być zadowoleni, bo pod względem cen obecny sezon jest dobry.  Sadowniczy biznes nie prowadzi się jednak tylko w jednym sezonie. Za nami kilka trudnych dla producentów jabłek lat, a przyszłość jest niewidoma. Kolejny sezon, jeśli okaże się być dobrym pod względem plonów, może być niekorzystny w odniesieniu do cen skupu jabłek. W polskich (i nie tylko) realiach zdarza się często, że w sezonach niskich zbiorów, obserwowany jest większy wzrost cen, co w skali całego sektora rekompensuje niższe plony. Nie jest wina specyfiki polskiego rynku, który ma swoje wady, ale praw ekonomii. Jeśli produktu jest mniej, to wyższa jest jego cena sprzedaży. Przeciwnie dzieje się w latach urodzajów. Wzrost zbiorów przekłada się na jeszcze większy spadek cen, przez co sadownicy tracą.

W polskiej produkcji nadal znaczącą rolę odgrywa przetwórstwo do którego trafia około 50% krajowych zbiorów. Tegoroczne ceny płacone za jabłka przemysłowe były rekordowe, bo straty w sadach ekstensywnych, które w większości trafiają do przetwórstwa, były największe. Niemal pewne jest, że w kolejnym sezonie przetwórstwo będzie dążyło do obniżania cen jabłek przemysłowych. Oczywiście nic nie jest pewne, bo w ciągu najbliższych tygodni, sytuacja może się diametralnie zmienić. Nadal jak pokazał 2017 rok, to pogoda jest głównym rozgrywającym na rynku i  to nie tylko w Polsce.

W ciągu obecnego sezonu handlowego nastąpiło kilka istotnych zmian. Zmniejszyło się znaczenie eksportu do Wspólnoty Niepodległych Państw, a wzrosło do krajów Europy Zachodniej. Pytanie tylko, czy trend utrzyma się w kolejnych latach. Na rynek WNP wchodzą nowi dostawcy z Rosji, Ukrainy, krajów Azjatyckich, a tym samym będzie nam trudniej wrócić tam nawet z tańszymi jabłkami. Głównym kryterium walki konkurencyjnej w krajach WNP jest cena, która jednak powinna być na tyle wysoka, aby zapewnić sadownikom zysk. 

Na rynku jabłek przemysłowych utrzymuje się stabilna sytuacja. Obroty owocami się bardzo małe, a ceny w zależności od jakości i przeznaczenia wynoszą od 0,55 do 1,35 zł/kg.

Ceny skupu oferowane producentom za owoce deserowe [zł/kg]

Źródło: na podstawie notowań ZEO IERiGŻ-PIB z frim eksportujących i spółdzielni ogrodniczych