Co nowego w opryskiwaczach sadowniczych?

Opryskiwacz to, poza ciągnikiem, najważniejsza i najczęściej używana maszyna w sadownictwie. Bez oprysków przeciwko szkodnikom i chorobom, nie ma możliwości prowadzenia produkcji. Warto zatem zaopatrzyć się w sprzęt, który pozwoli na wydajne i – przede wszystkim – skuteczne opryskiwanie drzew.

Dominiak

Firma Dominiak to polski producent opryskiwaczy sadowniczych, obecny na rynku od kilku lat. Oferuje jeden model, z szerokimi możliwościami wyposażenia, a każdy egzemplarz jest produkowany pod indywidualne zamówienie sadownika.

Najważniejszą cechą maszyn Dominiak jest przystawka wentylatorowa. Jest to konstrukcja opracowana i opatentowana przez właściciela firmy. Ma dwa wentylatory z odwróconym ciągiem, umieszczone jeden nad drugim. Układ kierownic powietrza wewnątrz przystawki dba o równomierny rozkład strumienia powietrza przy niskich oporach. Napęd przenoszony jest z WOM ciągnika przez dwubiegową przekładnię zębatą, a górny wentylator napędza pas klinowy. Taki rodzaj napędu, dzięki wysokiej sprawności, umożliwia współpracę tych opryskiwaczy z ciągnikami o mocy już od 35 KM, a w mocniejszych pozwoli na niskie zużycie paliwa. Wysoka wydajność wentylatorów zmniejsza wrażliwość na znoszenie przez wiatr. Obudowa przystawki jest zbudowana z blachy kwasoodpornej.

Opryskiwacz może być zawieszony na jednej osi lub tandemie. Zbiorniki są 3-komorowe, o pojemnościach cieczy od 1000 do 2500 l. Stosowane pompy to Bertolini o wydatku od 110 do 140 l/min. Sterowanie w kabinie ciągnika może odbywać się przez zawór mechaniczny lub elektrozawory. Maszynę można też wyposażyć w  komputer automatycznie sterujący dawką cieczy.

Ideal

Przystawka w modelu Perfection tego włoskiego producenta, również oferuje technikę dwuwentylatorową. Jednak tu są one umieszczone współosiowo i obracają się w przeciwnych kierunkach. Wentylator przedni dostarcza powietrze do rozpylaczy dolnej prawej oraz górnej lewej sekcji, a tylny do dolnej lewej oraz górnej prawej części. W ten sposób producent rozwiązał problemy z równomierną dystrybucją powietrza między prawą i lewą stroną opryskiwacza w górnych częściach drzew. Wentylatory są napędzane przez dwustopniową przekładnię zębatą ze sprzęgłem odśrodkowym.

Zapotrzebowanie na moc to 35 KM dla wersji z mniejszymi (700 mm) oraz 45 KM z większymi (800 mm) wentylatorami. Stosowane pompy to Annovi Reverberi, a sterowanie może odbywać się mechanicznie lub z użyciem elektrozaworów. Dostępny jest również komputer sterujący. Ciekawym elementem wyposażenia dodatkowego jest urządzenie do zasysania proszkowych formulacji środków ochrony. Zbiornik jest 3-komorowy
o dostępnych pojemnościach 1000, 1500 i 2000 l, oraz na zamówienie nawet 3000 l.

Mitterer

Producent z południowego Tyrolu oferuje w swoich opryskiwaczach kolumnowych rozwiązania z jednym wentylatorem. Przystawka pracuje z odwróconym ciągiem, wentylator ma wysoką wydajność, a za równomierność strumienia odpowiada rozbudowany układ kierownic powietrza wewnątrz przystawki. Dzięki nim straty są niskie i jest ono równomiernie rozprowadzane we wszystkich częściach korony drzewa, zarówno z lewej, jak i prawej strony opryskiwacza. Wydajność i odporność na znoszenie jest wysoka, a zapotrzebowanie na moc ciągnika można określić jako niewielkie.

Inną, godną uwagi konstrukcją Mitterer-a jest opryskiwacz z serii V6V. Jest zaopatrzony w przystawkę z sześcioma hydraulicznie napędzanymi wentylatorami. Układ zasilany jest z hydrauliki zewnętrznej ciągnika, a wymagany wydatek oleju to minimum            36 l/min. Pozwala na niezależną regulację prędkości poszczególnych wentylatorów, co umożliwia dopasowanie wydatku powietrza na różnych poziomach wysokości. Także wysokość położenia górnych wentylatorów może być regulowana siłownikiem z kabiny ciągnika, co jest bardzo przydatne w sadach przykrytych sieciami przeciwgradowymi.

Wszystkie modele opryskiwaczy Mitterer są dostępne ze zbiornikami o pojemnościach 1000, 1500 i 2000 l, z zegarowym wskaźnikiem napełniania. Sterowanie odbywa się zaworami mechanicznymi lub elektrozaworami, również z możliwością komputerowego sterowania dawką cieczy. Stosowane są pompy Comet o wydatku od 120 do 141 l/min. Opryskiwacze ze zbiornikami 1500 l i większymi, mogą być zawieszone na resorach.

KWH

Odmienne rozwiązania proponuje holenderski producent KWH. Zastosowano tu poprzeczny wentylator promieniowy, zamiast tradycyjnego, osiowego. Wentylator taki nie nadaje tłoczonemu powietrzu kierunku obrotowego i trafia ono do przystawki jednolitym, „płaskim” strumieniem. Deflektor ma za zadanie tylko ukierunkować strumień powietrza na drzewa.

Kolejną innowacją jest możliwość wyposażenia opryskiwacza w przystawkę elektrostatyczną. Jej działanie polega na elektryzowaniu cząstek cieczy roboczej dodatnim ładunkiem. Dzięki temu, rośliny mające potencjał ujemny, „przyciągają” ciecz roboczą, co zmniejsza jej straty oraz zwiększa odporność na znoszenie. Jest to szczególnie ważne przy małych ilościach wypryskiwanej cieczy roboczej.

KWH oferuje kilka typów opryskiwaczy. Podstawowym jest model EC, z wylotami powietrza  na dole, oraz DN dostarczający powietrze (oraz ciecz roboczą) zarówno od dołu, jak i od góry. Obydwa modele mogą być wyposażone w specjalne, opatentowane dysze oraz urządzenia kalibrujące, umożliwiające uzyskanie zarówno bardzo niskich (od 50 l/ha), jak i wysokich (do 1200 l/ha) wydatków cieczy roboczej. Można je również zaopatrzyć w osprzęt elektrostatyczny.

Do sadów superkarłowych producent oferuje model z przystawką „kasetową”, przypominającą tradycyjny deflektor. Zasilana jest ona wspomnianym wcześniej wentylatorem promieniowym, a szczelina wylotowa jest bardzo wąska, co daje strumień niewielkiej objętości powietrza o dużej prędkości – tzw. „nóż powietrzny”. Umożliwia to wyższą koncentrację kropel środka ochrony roślin w wydmuchiwanym powietrzu. Zastosowanie „kasety” zamiast rur do dystrybucji powietrza, zmniejsza opory jego przepływu i zapotrzebowanie na moc ciągnika – wystarczy traktor o mocy 21 KM.

W ofercie są zbiorniki o pojemnościach 1000 i 1500 l oraz pompy membranowe o wydatku 105 l/min, a sterowanie nimi odbywa się za pomocą elektrozaworów.

SAE

Nowością w polskiej ofercie firmy SAE jest opryskiwacz Turbmatic Twin. Ma on przystawkę dwuwentylatorową, w której dolny wentylator pracuje z ciągiem tradycyjnym, natomiast górny – z odwróconym. Przystawka nie ma deflektora i działa na zasadzie dwóch „okrągłych” przystawek, z hydraulicznie regulowanymi kierownicami krańcowymi. Górny wentylator jest napędzany pasem klinowym, co zapewnia niewielkie zapotrzebowanie na moc ciągnika.

Opryskiwacz występuje ze zbiornikiem cieczy o pojemności 2000 l,z pompą Comet o wydatku 132 l/min.
Sterowanie odbywa się za pomocą elektrozaworów.

Wanner

Niemiecka firma Wanner oferuje sadownikom opryskiwacze kolumnowe z jednym wentylatorem. Za równomierny rozkład strumienia oraz odporność na znoszenie odpowiada układ kierownic, dzięki któremu 90% powietrza pozostaje we wnętrzu korony drzew. Sam wentylator jest zbudowany z polerowanego aluminium i zapewnia wysoką wydajność, przy niewielkim zapotrzebowaniu na moc (poniżej 30 KM).

Do sadów superkarłowych Wanner proponuje przystawki z rurowym systemem dystrybucji powietrza. W tym układzie wentylator przekazuje powietrze do systemu rur, których wyloty są umieszczone na całej wysokości kolumny. Układ ten pozwala na równomierny rozkład strumienia na całej wysokości drzew, bez ryzyka przedmuchiwania cieczy w wąskich, dolnych partiach drzew.

Producent oferuje zbiorniki 3-komorowe, o pojemnościach od 1000 do 4000 l. Są one wyposażone w 3 rodzaje wskaźników napełniania, w tym zegarowy. Ramy opryskiwaczy są zawieszane na resorach, a sterowanie odbywa się elektrozaworami, z możliwością komputerowego systemu regulacji. Stosowane pompy, to wykonane z mosiądzu i nierdzewnej stali konstrukcje firmy Comet.

Interesującymi elementami wyposażenia dodatkowego jest inżektor, umożliwiający zasysanie środków ochrony oraz zamontowane przy dyszach oświetlenie LED. Bywa ono stosowane również w opryskiwaczach rolniczych i pozwala na obserwację  wypływu cieczy w warunkach nocnych. Dzięki temu operator szybko zauważy usterkę lub niedziałający rozpylacz, co zmniejsza ryzyko poważnych strat spowodowanych niedopryskaniem roślin.

Michał Gwara