Uprawa roślin egzotycznych wymaga ciepłego klimatu. Wiele osób uważa, że hodowla roślin o tak specyficznych wymaganiach klimatycznych jest niemożliwa w Polsce. Jednakże występują w naszym kraju regiony o mikroklimacie pozwalającym na uprawę figowca. Czy Polska stanie się w przyszłości potęgą w uprawie fig?
Gatunkiem figowca rekomendowanym do uprawy w Polsce jest figa pospolita (Ficus carica). Wysoka mrozoodporność oraz brak potrzeby zapylenia roślin powodują jej bezkonkurencyjność na polskim rynku. Figowiec pospolity może przybierać dwie postacie: krzewu o licznych odrostach korzeniowych oraz drzewa o niewielkiej wysokości i luźnej koronie. W Polsce najpopularniejszą formą wzrostu są krzewy figowe.
Jak pielęgnować?
Przed założeniem plantacji ważne jest zapewnienie odpowiedniego odczynu gleby (pH 6,5). W czasie dojrzewania owoców figowca rośliny muszą być regularnie podlewane oraz odpowiednio nasłonecznione. Niezapewnienie figowcom wspomnianych wymagań spowoduje wydłużone dojrzewanie lub opadanie owoców. Kluczowym elementem uprawy figowców jest ich ochrona przed mrozem i wiatrem w czasie zimy. W celu zabezpieczenia pędów i korzeni polecana jest mata słomiana, kora sosnowa, a także agrowłóknina. Wiosenną porą pędy krzewów należy przyciąć na połowę długości oraz rozpocząć nawożenie roślin. Uprawa figi pospolitej w Polsce jest możliwa tylko w najcieplejszych regionach, ponieważ w innych miejscach owoce nie dojrzeją. Figowce narażone są na występowanie chorób i szkodników charakterystycznych dla krzewów owocowych.
Jak rozmnażać?
Rozmnażanie figowców odbywa się najczęściej za pomocą zdrewniałych sadzonek z jednorocznych przyrostów. Metoda ta polega na jesiennym przycięciu pędów na kilkuoczkowe sadzonki, a następnie włożeniu i całkowitym przysypaniu ziemią. Po okresie przezimowania gotowe sadzonki należy posadzić wiosną w docelowe miejsce.
Kiedy owoce?
Okres, po jakim zostaną uzyskane owoce, jest uzależniony od sposobu założenia plantacji. Najwcześniej figowce zaczną owocować, gdy sadzonki pozyskamy ze zdrewniałych jednorocznych przyrostów. Owocami będziemy mogli cieszyć się już w 1–2 roku od posadzenia. Stosując sadzonki figowca uzyskane za pomocą nasion, na pierwsze plony musimy oczekiwać od kilku do kilkunastu lat. Czas zbioru rozpoczyna się pod koniec lipca. Zbiór zaczyna się, gdy owoce zwisają do dołu z charakterystyczną, lekko spękaną skórką. W Polsce figi spożywane są głównie w postaci ususzonej, jednak najsmaczniejsze są surowe. Konsumenci fig przeznaczają je w głównej mierze na kompoty, dżemy i syropy. Owoce figowca ugotowane w mleku wpływają uśmierzająco na ból gardła i kaszel. Spożywanie nasion figi pospolitej może spowodować łagodne działanie przeczyszczające.
Uprawa w doniczce?
Rośliny rosnące w doniczkach wymagają większej uwagi. Ze względu na szybki wzrost pędów należy je często przycinać. Podłoże, w którym będą rosły, powinno mieć odczyn zasadowy. W celu osiągnięcia korzystnego odczynu glebę należy wymieszać z kredą bądź wapnem magnezowym. Figowce nie preferują zbyt dużej wilgotności, dlatego podlewanie odbywa się umiarkowanie. Najistotniejszy okres nawożenia przypada od maja do października. W tym celu wskazane jest stosowanie nawozów wieloskładnikowych przeznaczonych dla roślin doniczkowych. Dawki nawozu należy podawać co trzy tygodnie. Doniczki z figami w okresie letnim trzeba wystawić do ogrodu. Przed pierwszymi przymrozkami i zaleca się je przenieść do jasnego i chłodnego pomieszczenia. W tym czasie nawożenie i podlewanie jest zbędne. W drugiej dekadzie lutego roślinę przenosimy do ciepłego pomieszczenia, a nawożenie rozpoczynamy po pojawieniu się pierwszych liści. Figowce posadzone w doniczkach zaleca się przesadzać co dwa lata.
Jakie koszty?
Założenie plantacji figowców wiąże się z wysokimi kosztami zakupu sadzonek. Cena materiału nasadzeniowego wynosi 2–12 zł za roślinę. Sposobem ograniczenia nakładów na sadzonki jest ich samodzielna produkcja. Istotny element uprawy figowców to odpowiednie zaopatrzenie w składniki pokarmowe. Ceny środków obrotowych niezbędnych do prowadzenia produkcji są wysokie, co w konsekwencji prowadzi do wzrostu kosztów ponoszonych na produkcję. Figi sprzedawane są głównie w postaci suszonej, co wymusza na producentach zakup specjalistycznych maszyn. Koszt zakupu suszarni do owoców oscyluje od 50 tys. zł do powyżej 100 tys. zł.
Ze względu na wysokie koszty produkcji oraz niesprzyjający klimat uprawa fig w gruncie jest nieopłacalna. Warto się jednak zastanowić nad produkcją figowców w szklarni z przeznaczeniem na rynek roślin ozdobnych. Cena drzewek figowych w doniczce oscyluje w granicach 15–20 zł.