Najważniejszym rejonem decydującym o wielkości produkcji leszczyny w naszym kraju jest woj. lubelskie, gdzie mieści się ponad 40% nasadzeń. Drugi ośrodek produkcji tego gatunku to woj. świętokrzyskie (ok. 21% udziału), a trzeci – łódzkie (11%). Taka struktura upraw leszczyny w Polsce utrzymuje się od kilku lat i nic nie wskazuje na możliwy wzrost znaczenia pozostałych województw w najbliższym czasie.
Stosunkowo stabilna sytuacja w powierzchni sadów znajduje swoje odzwierciedlenie w wielkości plonów. Jak wynika z danych Zakładu Ekonomiki Ogrodnictwa IERIGŻ-PIB, w 2016 r. zbiory orzechów laskowych w Polsce wyniosły 5 tys. ton i były o 0,4 tys. ton mniejsze niż w roku ubiegłym. Nie można jednak mówić jeszcze o trwałej tendencji spadkowej, gdyż przynajmniej od 2013 r. wielkość zbiorów tego gatunku utrzymuje się na poziomie 5–5,5 tys. ton. Ze względu na bardzo wczesny termin kwitnienia wielkość zbiorów jest silnie uzależniona od występowania wiosennych przymrozków, które istotnie mogą zredukować plony.
Czy produkcja leszczyny jest opłacalna?
Produkcja orzechów laskowych w Polsce, głównie dzięki dopłatom, jest opłacalna. Stosunkowo niska wydajność z hektara jest rekompensowana długim okresem eksploatacji plantacji, a także małymi wymaganiami uprawowymi drzew. Największe koszty generuje zbiór orzechów, a także, w niektórych latach, konieczność wzmożonej walki ze szkodnikami.
Krajowa podaż orzechów laskowych nie jest w stanie w pełni pokryć popytu (generowanego głównie przez przemysł cukierniczy). Ich niedobór na polskim rynku pokrywa przywóz orzechów łuskanych przede wszystkim z Włoch, a także z Niemiec i Wielkiej Brytanii. Ok. 20% dostaw realizowanych jest przez partnerów spoza UE, głównie Gruzję i Azerbejdżan. Łączny przywóz łuskanych orzechów laskowych do naszego kraju waha się w zależności od roku od 1,8 tys. ton w 2012 r. do 2,7 tys. ton w 2014 roku. W 2015 r. nastąpił co prawda spadek importu do 1,7 tys. ton, jednak wstępne dane za 2016 r. wskazują na ponowny wzrost dostaw.
Rynek owoców w Polsce
Rynek orzechów laskowych w Polsce jest mały i ograniczony głównie przez niewielkie zainteresowanie konsumentów. Orzechy laskowe są relatywnie tanim dodatkiem i składnikiem produktów cukierniczych i mieszanek orzechów. Ustępują jednak miejsca droższym, lecz bardziej pożądanym orzechom uprawianym wyłącznie w cieplejszych strefach klimatycznych.
O autorze
Łukasz Zaremba
