W ostatnich latach obserwuje się wśród sadowników zwiększone zainteresowanie uprawą alternatywnych gatunków roślin owocowych. Jedną z takich roślin jest aktinidia ostrolistna (Actinidia arguta), która rodzi owoce zwane MiniKiwi. Wytrzymałość roślin na znaczne spadki temperatur zimą w okresie spoczynku (do -30°C) powoduje, że jest on coraz częściej sadzony także w chłodniejszych rejonach naszego kraju.
Jednak podstawową wadą mogąca wpływać znacząco na sukces uprawy jest duża wrażliwość roślin na wiosenne przymrozki (krzewy rozpoczynają wcześnie wegetację). To powoduje, że ci co planują zająć się ta uprawą muszą zadbać o staranny wybór miejsca uprawy oraz zapewnić plantacji system ochrony przeciwprzymrozkowej.
Czy jednak warto ponosić to ryzyko? Jakie zalety mają owoce MiniKiwi i czy znajdą nabywców wśród konsumentów?
Odpowiedź na tak postawione pytanie nie jest łatwa. Z pewnością owoce MiniKiwi różnią się od wielu innych „nowych” gatunków uprawnych gdyż są one przede wszystkim spożywane na świeżo. Przetwórstwo tych owoców wydaje się drugorzędne. To, z punktu widzenia producenta, oczywiście pociąga za sobą wiele korzyści ale także ograniczeń. Owoce jakie docierają na rynek musza być dobrej jakości, dlatego w uprawie obowiązuje zasada o większym znaczeniu dobrej jakości owoców niż ich ilość. Obecnie owoce te są mało znane i są mało rozpoznawalne na rynku. Ich promocja powinna bazować na ich niepodważalnych zaletach – bogatym składzie chemicznym w związki o działaniu dobroczynnym, głównie witamin (C, A, K i z grupy B), polifenoli, barwników (luteina, betakaroten, chlorofil) czy składników mineralnych oraz enzym proteolityczny – aktinidin. Ich korzystne działanie na organizm było przedmiotem sporej liczby badań i przede wszystkim objawia się w ochranianiu układu sercowo-naczyniowego i pokarmowego. Tu ważnym podkreślenia jest fakt iż owoce są oferowane i spożywane na świeżo i wszystkie te zawarte w owocach składniki faktycznie są spożywane wraz z owocami a ulegają zniszczeniu jak to często ma miejsce w przypadku owoców poddanych procesom przetwórczym. Ponadto gatunek w uprawie jak dotychczas nie ma istotniejszych chorób czy szkodników i może być dość łatwo uprawiany w sposób ekologiczny. Dlatego owoce MiniKiwi doskonale wpisują się w obecne trendy na rynku żywnościowym i promowane są jako żywność funkcjonalna.
Różnorodność owoców MiniKiwi
Owoce MiniKiwi mogą być bardzo różne w kształcie, wielkości i barwie jednak ogólnie można je porównać do dużego winogrona. Ta różnorodność może wprowadzać sporo zamieszania i może utrudniać konsumentom rozpoznanie tego nowego owocu i przyzwyczajenie się do niego. Dlatego wybór odmian na plantację jest bardzo ważny. Dla dalszego szybkiego rozwoju uprawy tego gatunku wskazane jest by asortyment uprawianych odmian ograniczyć do minimum oferując maksymalnie dwa-trzy typy owoców pod względem wyglądu. Niektóre firmy europejskie produkujące te owoce ściśle przestrzegają tej zasady uprawiając jedynie jedną odmianę (np. Sofruileg we Francji). To pozwala im oferować na rynku jednakowe owoce w większych ilościach i dominować na nim.
Niewielkie rozmiary i delikatna jadalna skórka to niepodważalne zalety MiniKiwi. Owoce te są promowane na rynku europejskim jako łatwa w spożyciu przekąska i dzięki temu znajdują wielu nabywców. Z punktu widzenia producenta ważnym jest to, że owoce MiniKiwi, jak mało które inne owoce jagodowe, są klimakteryczne czyli, że mogą dojrzewać po zerwaniu. Dzięki tej cesze producent może zebrać wszystkie owoce gdy są jeszcze niedojrzałe do konsumpcji, ale będące w fazie dojrzałości zbiorczej. Po zbiorze owoce mogą być przechowywane w warunkach chłodniczych co najmniej miesiąc. Ten czas producent może wykorzystać na sukcesywne dostarczanie owoców do odbiorców. Z drugiej jednak strony do konsumenta mogą docierać owoce nie w pełni dojrzałe do konsumpcji przez co mogą go zniechęcić jeśli zostaną zjedzone niedojrzałe. Takie przypadki zdarzają się dość często gdyż większość innych tego typu owoców na rynku jest zawsze dojrzała (nie są klimakteryczne i zawsze są zbierane dojrzałe). Wymaga to zatem przygotowania specjalnych ulotek towarzyszącym owocom i edukujących konsumentów jak rozpoznawać dojrzałość owoców do spożycia.
Te wyżej pisane cechy owoców MiniKiwi pokazują ich odmienność od innych tego typu owoców na rynku i wskazują na konieczność intensywnej promocji oraz edukacji konsumenta tak by MiniKiwi znalazło swoje stałe miejsce na rynku owocowym. Ponieważ, po części ze względu na niełatwą uprawę, uzyskują one dość wysokie ceny na rynku i dzięki temu ponoszenie trudów może okazać się w konsekwencji bardzo opłacalne. Nie mniej na obecnym etapie wydaje się, że każdy decydujący się na uprawę MiniKiwi musi jednocześnie dla własnych korzyści czynić spore starania w celu ich wypromowania wśród konsumentów jak i handlowców.
O autorze
Piotr Latocha
