Niskie ceny skupu owoców miękkich – stanowisko Związku Sadowników RP oraz Ministra Rolnictwa

Związek Sadowników RP, 21 lipca zorganizował w siedzibie PAP-u konferencję prasową dotyczącą drastycznie niskich cen skupu owoców do przetwórstwa. Bardzo niskie ceny za porzeczki czy wiśnie oferowane przez zakłady przetwórcze mogą doprowadzić do trudnej sytuacji czy wręcz bankructwa wielu polskich producentów owoców.

W ostatnich latach zakłady przetwórcze były beneficjentami krajowych i unijnych środków pomocowych. W założeniu pomoc ta miała poprawić organizację rynku. Przedstawiciele Związku Sadowników uważają, że doprowadziło to jedynie do osłabienie pozycji dostawców surowca. Dodatkowo, program pomocowy dla przetwórstwa zakłada, że określony procent skupu polskich owoców, sadownicy mają wątpliwości co do wypełnienie tego punktu umowy przez zakłady przetwórcze i oczekują stosownych kontroli.

Nie posiadamy jakiegokolwiek wpływu na to co robią przetwórnie, ponieważ w przerażającej większości są w rękach obcego kapitału, a my nie jesteśmy ich współwłaścicielami. Tak więc polityka skupowa odbywa się poza naszym oddziaływaniem. Najgorsze jest też to, że przemysł absolutnie nie liczy się nie tylko z dostawcami i nie ma zamiaru z nimi współpracować, ale wydaje się, że jest w tym zakresie poza zasięgiem oddziaływania polskich i unijnych władz. – mówi Mirosław Maliszewski – Prezes Związku Sadowników RP.

Dodatkowo Maliszewski zwrócił uwagę na przepisy, uniemożliwiające grupom przetwórstwo: Istniejące prawo nie pozwala sadownikom uruchamiać własnego, konkurencyjnego dla istniejącego monopolu własnego przetwórstwa i nie przewidywało do tej pory wsparcia dla jego tworzenia. Nawet tak korzystne dla Polski przepisy dotyczące tworzenia i działalności grup producenckich nie pozwalały im inwestować w chłodnie, zamrażalnie, linie do produkcji moszczów i koncentratów. Ich skuteczny lobbing na poziomie międzynarodowym zablokował nam taką możliwość. Nadszedł czas aby to w końcu zmienić.

Przedstawiciele Związku Sadowników RP nie ukrywają, że ten rok nie jest łatwy dla polskich producentów owoców. Niskie ceny skupy, wręcz poniżej kosztów produkcji mogą doprowadzić niektóre z gospodarstw do utraty płynności finansowej i uniemożliwić spłatę kredytów bankowych zaciąganych na potrzeby modernizacji i mechanizacji gospodarstw. Czara goryczy przelała się w tym sezonie. Niskie ceny skupu jabłek przemysłowych zaproponowane wiosną tego roku, później katastrofa w skupie czarnej porzeczki i wreszcie obecne notowania wiśni to kpina z polskich sadowników. Proponowane stawki za wczesne jabłka to zapowiedź ogromnego kryzysu. To wszystko jest drwiną z plantatorów, polskich władz i polskiej i unijnego prawa. To  brak jakiejkolwiek etyki w biznesie i poszanowania partnera – stwierdził Witold Piekarniak – Skarbnik ZSRP. Jak dodaje: Chcemy być liczącym się światowym graczem na rynku owoców, a nie kosztem naszego bankructwa „nabijać kasę” kilku właścicielom międzynarodowych koncernów spożywczych.

Następnego dnia po konferencji Związku Sadowników Rzeczpospolitej Polskiej, Minister Marek Sawicki zorganizował konferencję prasową w gmachu Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Mamy do czynienia z różnicą interesów producentów owoców miękkich i przetwórców – powiedział dziennikarzom Marek Sawicki w przerwie rozmów z przedstawicielami przetwórców i protestujących rolników, które odbyły się w gmachu ministerstwa.

Przypomnę, że przetwórcy korzystający ze środków unijnych na budowę i modernizację swoich zakładów mają obowiązek osiągania 50% dostaw surowca poprzez umowy kontraktacyjne – podkreślił minister. Poinformował jednocześnie, że wiele inwestycji nie zostało jeszcze ostatecznie rozliczonych i na zakończenie ten wymóg będzie bardzo skrupulatnie sprawdzany. Zwrócił również uwagę, że w nowym Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020 znacznie większy nacisk będzie położony na wsparcie organizowania się producentów. Będą też wspierane związki grup producentów.

Szef resortu przypomniał, że skierował wniosek do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów o sprawdzenie czy nie zaszła zmowa cenowa na rynku owoców miękkich. Niestety urząd stwierdził, że nie ma ani możliwości, ani instrumentów, aby to sprawdzić.

Minister poinformował również o złożeniu 15 lipca br. wniosku do Komisji Europejskiej w sprawie rekompensat w związku z kryzysem cenowym na rynku owoców miękkich.

Szef resortu rolnictwa przekazał także informację o rozpoczęciu prac nad utworzeniem Funduszu stabilizacji dochodów rolniczych, z którego będą mogły być w przyszłości wypłacane rekompensaty producentom rolnym w przypadku drastycznych spadków cen, jak np. do czynienia obecnie na rynku porzeczek i wiśni. Miałby on powstać w wyniku odpisu 0,2 % od wartości sprzedaży produktów rolnych.

źródła: materiały prasowe Związku Sadowników RP oraz MRiRW; zdjęcie: ZSRP