Odmiany jabłoni polecane do ekosadu

od Agnieszka Kidawska , 28 października, 2017

We współczesnym świecie rolnictwo ekologiczne zaczyna mieć szczególne znaczenie. Moda na zdrowy styl życia i wszechobecna w środowisku chemia skłaniają konsumentów do coraz częstszego sięgania po produkty ekologiczne. Dotyczy to w szczególności warzyw i owoców, w tym oczywiście jabłek.

System ekologicznego gospodarowania w rolnictwie wyklucza stosowanie środków chemicznych. Przywiązuje się w nim ogromną wagę do doboru uprawianych roślin i ich odmian, płodozmianu oraz nawożenia organicznego.

Jabłoń to w Polsce podstawowy gatunek sadowniczy, jednak w sadach, które są wieloletnimi monokulturami, część zaleceń dotycząca prowadzenia gospodarstw ekologicznych jest utrudniona lub wręcz niemożliwa do zrealizowania (np. właściwy płodozmian). Problemem, który najczęściej dotyka plantatorów, są pojawiające się choroby roślin. W przypadku jabłoni najczęstszą i najgroźniejsza chorobą występującą w warunkach klimatu umiarkowanego jest parch jabłoni (Venturia inaequalis). Powoduje on znaczne pogorszenie jakości plonu, a nawet całkowitą jego utratę, owoce porażone przez parcha nie nadają się bowiem do spożycia i przetwórstwa, a zawarte w nich metabolity wytwarzane przez grzyba mają właściwości rakotwórcze.

Podstawowym sposobem przeciwdziałania występowaniu chorób w sadach ekologicznych jest właściwy dobór odmian, które wykazują wysoką odporność na najgroźniejsze choroby. Do najlepszych odmian parchoodpornych dostępnych obecnie na rynku można zaliczyć: ‘Enterprise’, ‘Rubinola’,‘Topaz’ i ‘Free Redstar’, które posiadają gen odporności Vf.

‘Enterprise’ to odmiana hodowli amerykańskiej cechująca się szybkim wejściem w okres owocowania, o intensywnej sile wzrostu. Jej owoce cechują się jędrnością, są aromatyczne i      soczyste – o zielonożółtym zabarwieniu skórki, niemal w całości pokryte czerwonym, rozmytym rumieńcem. Ich dojrzałość zbiorcza przypada na drugą połowę października, odmianę zaliczamy więc do tzw. odmian późnozimowych.

Jabłoń ‘Rubinola’ została uzyskana w Czechach. Jej owoce  są średnio duże bądź duże, o kulistym, spłaszczonym kształcie. Skórka w pełni dojrzałych owoców przybiera barwę jaskrawoczerwoną z lekko paskowanym rumieńcem na całej powierzchni. Owoce mają słodki smak o winnym aromacie. ‘Rubinolę’ zalicza się do odmian zimowych – dojrzałość zbiorczą osiąga na początku października. Oprócz odporności na parcha jabłoni cechuje się wysoką odpornością na mączniaka jabłoni.

‘Topaz’, podobnie jak ‘Rubinola’, pochodzi z Czech. Charakteryzuje się umiarkowaną siłą wzrostu, rodzi owoce o średniej wielkości, kuliste, lekko spłaszczone, o gładkiej, suchej skórce, pokrytej intensywnym czerwonym, prążkowanym rumieńcem. Jest odmianą niezawodną w      owocowaniu w warunkach upraw ekologicznych. Owoce mają bardzo soczysty, kruchy miąższ o słodko-kwaśnym smaku. W wielu testach smakowych zajmował pierwsze miejsca, wyprzedzając najsmaczniejsze, znane odmiany deserowe. Dojrzałość zbiorczą osiąga w połowie października. Ma doskonałe walory przechowalnicze – w chłodni można go przechowywać aż do końca marca.

‘Free Redstar’ jest odmianą polską, otrzymaną przez zespół pod kierunkiem prof. Edwarda Żurawicza w ISK (obecnie IO) w Skierniewicach. Odmiana charakteryzuje się słabą siłą wzrostu, można określić ją mianem kompaktowej. Owoce są średniej wielkości, kuliste, żebrowane. Skórka posiada barwę zielono-żółtą, z silnym nalotem woskowym i ciemnoczerwonym rumieńcem. Jest to odmiana plenna, niezawodna w sadach ekologicznych, niestety wykazuje skłonność do przemiennego owocowania.