Symbio Bank to pierwszy w Polsce bank symbiotycznych grzybów mikoryzowych, grzybów wolno żyjących oraz pożytecznych bakterii wyizolowanych z rizosfery roślin sadowniczych na plantacjach i w sadach położonych w mniej zanieczyszczonych regionach Polski, takich jak Białowieża czy Bieszczady.
Zakończony w 2014 r. projekt badawczy EkoTechProdukt, współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, pt. „Opracowanie innowacyjnych produktów i technologii dla ekologicznej uprawy roślin sadowniczych” przyczynił się do powstania nietypowego banku, gromadzącego pożyteczne mikroorganizmy naturalnie zasiedlające korzenie roślin sadowniczych.
Kilkadziesiąt tysięcy zarodników
Działający przy Instytucie Ogrodnictwa w Skierniewicach Symbio Bank to pierwszy w Polsce bank symbiotycznych grzybów mikoryzowych, grzybów wolno żyjących oraz pożytecznych bakterii wyizolowanych z rizosfery roślin sadowniczych na plantacjach i w sadach położonych w mniej zanieczyszczonych regionach Polski, takich jak Białowieża czy Bieszczady. Mikroorganizmy pozyskano ze strefy korzeniowej roślin należących do kilku najistotniejszych w polskim sadownictwie gatunków, tj.: jabłoń, grusza, wiśnia, truskawka. W zasobach banku zgromadzono ok. 53 tys. zarodników należących do 30 gatunków grzybów mikoryzowych oraz 1250 szczepów bakteryjnych. Innowacyjność tej kolekcji polega na kumulacji dużej liczby pożytecznych mikroorganizmów, charakteryzujących się bogatą bioróżnorodnością oraz dobroczynnym wobec roślin działaniem. Do gatunków o szerokim spektrum korzystnego oddziaływania można zaliczyć m.in. bakterie z rodzaju: Agrobacterium, Azotobacter, Bacillus, Pseudomonas oraz grzyby z rodzaju: Glomus, Scutellospora, Streptomyces, Trichoderma.
Potencjał mikroorganizmów
Wiele z tych mikoroorganizmów wykazuje sprzyjający wpływ na środowisko glebowe, a tym samym na wzrost roślin. Do najważniejszych mechanizmów działania pożytecznych baterii i grzybów można zaliczyć rozpuszczanie związków fosforu, wiązanie azotu atmosferycznego oraz rozkład celulozy. Niektóre bakterie mogą wytwarzać również siderofory, czyli specjalne związki chemiczne chelatujące jony żelaza. Dzięki nim bakterie wiążą jony żelaza w kompleksy, a następnie pobierają trudno rozpuszczalne, a przez to słabo przyswajalne formy żelaza. Wiele mikroorganizmów posiada także zdolność tworzenia form przetrwalnikowych, umożliwiających przeżycie niekorzystnych warunków, takich jak susza, promieniowanie UV, brak składników odżywczych czy niska temperatura. Takie zdolności stwarzają możliwość wykorzystania grzybów mikoryzowych i symbiotycznych bakterii w stymulacji aktywności procesów zachodzących w rizosferze oraz wzrostu i plonowania roślin.
Bogactwo i różnorodność
Zgromadzone w Symbio Banku zasoby zapewniają bogactwo i różnorodność zastosowania materiału biologicznego nie tylko w uprawie ekologicznej. Opracowane na podstawie zasobów banku konsorcja bakteryjno-mikoryzowe służą obecnie do mikrobiologicznego wzbogacenia bionawozów, biostymulatorów, kompostów na bazie węgla brunatnego oraz środków ochrony roślin, wykorzystywanych w uprawach ogrodniczych. Wzbogacane mikrobiologicznie preparaty są stosowane przez prywatnych producentów owoców i szkółkarzy, przez co stanowią istotny element zrównoważonych metod nawożenia roślin. Ponadto aplikacje preparatów przyczyniają się do ochrony środowiska naturalnego i zdrowia człowieka, zwiększają jakość produkowanych plonów oraz dochodowość i konkurencyjność firm sektora produkcji ogrodniczej w Polsce.
O autorze
Renata Słomnicka
