W pierwszym dniu targów TSW 2018 odbyło się Sadownicze Forum Ekonomiczne. Konferencja cieszyła się dużym zainteresowaniem producentów oraz osób związanych z branżą sadowniczą.
„Trwa wyjątkowy sezon handlowy jabłkami – jak dalej w produkcji jabłek?” pod takim tytułem dr Tomasz Lipa, prezes Towarzystwa Rozwoju Sadów Karłowych, przedstawił w imieniu nieobecnego Profesora Eberharda Makosza, inaugurujące konferencje wystąpienie. Referat profesora koncentrował się na obecnej sytuacji na rynku jabłek, która w wyniku mniejszych zbiorów w Polsce i Europie jest wyjątkowa. Zapasy owoców na kontynencie są znacznie niższe, co wpływa na wysokość oferowanych sadownikom stawek.
Dr Bożena Nosecka z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB zaprezentowała wystąpienie pt. „Perspektywy rozwoju eksportu przetworów owocowych z Polski”. Prelegentka opisała sytuacje na poszczególnych rynkach (mrożonki, soki zagęszczone) w odniesieniu do obecnego oraz poprzednich sezonów. Zdaniem autorki eksport z Polski ma szanse dalszego rozwoju, ale konkurencja na niektórych rynkach jest coraz silniejsza, co powoduje presje na obniżanie cen otrzymywanych przez producentów.
Przedstawiciele Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR) Monika Niewiarowska (Departament Wspierania Konsumpcji), Bożena Kotwas (Departament Interwencji Rynkowych) oraz Paweł Zaręba (Departament Wsparcia Eksportu) przedstawicieli działania KOWR wspierające branże w zakresie rozwoju eksportu, wzrostu konsumpcji oraz stabilizowania sytuacji rynkowej.
Piotr Trojanowicz, prezes zarządu Zakładu Przetwórstwa Owoców i Warzyw "POLKON" Sp. z o.o., wygłosił referat pt. „Jak kształtują się potrzeby i ceny owoców przemysłowych do produkcji soków zagęszczonych?”. Autor przedstawił bieżącą sytuacje na rynku zagęszczonych soków z perspektywy przetwórcy. Zwrócił uwagę, że obecny sezon jest szczególnie trudny, gdyż koszty produkcji koncentratu znacznie przewyższały stawki z poprzednich lat. Obniżyło to konkurencyjność cenową polskiego soku, który w chwili obecnej trudno jest sprzedać po opłacalnych cenach.
Dr inż. Dariusz Paszko z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie wygłosił wykład „Efektywność ekonomiczna wykorzystania czynników produkcji w sadownictwie jako ważny czynnik sukcesu”. Wyniki badań autora wykazały, że w Polsce w wielu przypadkach efektywność zaangażowanych czynników produkcji jest niższa niż w krajach UE. Zachodzące zmiany np. rosnące koszty pracy, powodować będą wzrost wydajności, gdyż mniej efektywne gospodarstwa nie będą w stanie sprostać konkurencji.
Paweł Kraciński z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB przedstawił wystąpienie pt. „Kolorowa przyszłość polskich jabłek”, w którym zaprezentował tendencje w produkcji, konsumpcji oraz eksporcie owoców. Prelegent wskazał, że uwarunkowania zewnętrzne są niekorzystne dla producentów i w konieczne są dostosowania branży. Zdaniem autora proces transformacji zaczął się po wprowadzeniu rosyjskiego embarga. Obecnie mimo sprzedaży do krajów WNP (gównie Białorusi) należy go kontynuować.
Poseł Mirosław Maliszewski, Prezes Związku Sadowników RP, przedstawił wystąpienie „Zatrudnienie sezonowe a nowe regulacje prawne”. Przedstawiał w nim obecnie obowiązujące zasady zatrudniania pracowników i wskazał na ich słabe strony. Związkowiec prognozuje, że najbliższe lata przyniosą narastające problemy w pozyskiwaniu pracowników do zbioru jabłek. W ocenie prelegenta obecne obowiązujące przepisy prawne pogłębią deficyt pracowników i należy temu szybko i zdecydowanie przeciwdziałać. Postulowanym rozwiązaniem jest otwarcie na pracowników z Azji (np. Wietnam) oraz Afryki (np. Maroko).
Jako ostatni prezentował Piotr Remiszewski z firmy Agrivi Polska. Przedstawił on produkt – aplikację, która pomaga w zarządzaniu gospodarstwem rolnym. Zakres działania produktu jest szeroki. Aplikacja obejmuje m.in zarządzanie zapasami, organizacją pracy, identyfikacją chorób i szkodników itd. Funkcjonalność może okazać się dla wielu sadowników pomocna, zwłaszcza że młodsze grono producentów posługuje się sprawnie sprzętem elektronicznym (np. smartfonami).
Na zakończenie odbyła się debata na temat bieżących problemów sadownictwa w Polsce, a także przyszłości branży. Moderatorem dyskusji była redaktor naczelna portalu ogrodnictwo.expert dr Wioleta Sobczak ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. W czasie debaty wskazano m.in. na konieczność obniżania kosztów produkcji, dysproporcje i zakłócenia w łańcuchu marketingowym (najmniej zarabia producent, a najwięcej detalista) oraz konieczności konkurowania nie tylko ceną, ale też jakością. Uczestnicy konferencji, włączyli się do dyskusji zwracając uwagę ekspertów na problemy z pozyskaniem środków na rozwój gospodarstw z PROW oraz małe kompetencje i zainteresowanie branżą urzędników, których decyzje mają wpływ na funkcjonowanie gospodarstw, grup producentów, firm przetwórczych.
O autorze
Anna Sobczak
