Pomysł na biznes – może arbuzy ?

od Dawid Olewnicki , 27 sierpnia, 2016

Mimo że kawon traktowany jest jako owoc, jest on typową rośliną warzywniczą. Dziś uprawiany jest w wielu krajach. Do największych światowych producentów arbuzów można zaliczyć Chiny oraz Turcję. W Europie na dużą skalę kawony uprawia się m.in. w Portugalii, Hiszpanii, we Włoszech, w Grecji, Francji, Chorwacji oraz Rumunii, Bułgarii, na Węgrzech i Ukrainie.

Również w Polsce w minionych dekadach podejmowano próby produkcji owoców tego gatunku, jednak bez większego efektu, gdyż odmiany dostępne na rynku nie były dostosowane do polskich warunków klimatycznych, a towarowa uprawa była możliwa głównie pod osłonami. Powodem są bardzo wysokie wymagania uprawowe arbuza. Roślina do prawidłowego wzrostu i rozwoju potrzebuje wysokich temperatur (od 21 do 30 °C), dużej ilości wody, sporo słońca. Roślina ta potrzebuje również dużej powierzchni do prawidłowego rozwoju (łodyga osiąga od 2 do nawet 5 m długości), a plon z jednego metra kwadratowego, Wobec wysokich kosztów uprawy (w tym amortyzacji osłon, ogrzewania, nawadniania) i stosunkowo niskich cen arbuzów pochodzących z importu, plon z jednego metra kwadratowego nie zapewni opłacalności.

Która odmiana najlepsza?

Od kilkunastu lat na rynku dostępne są odmiany, wyhodowane w Katedrze Genetyki i Biotechnologii SGGW w Warszawie. Do takich należą odm. ‘Rosario’ F1, ‘Janosik’ oraz ‘Złoto Wolicy’ F1. Są to odmiany, które z powodzeniem można uprawiać w gruncie, a ich wymagania cieplne dostosowane są do warunków klimatycznych Polski. ‘Rosario’ F1 to wczesna odmiana, znakomicie znosząca polski klimat. Dobrze wiąże owoce w niższych temperaturach, a przede wszystkim jest odporna na choroby. Miąższ ma ciemnoróżowo-czerwony, bardzo słodki i bardzo smaczny. Odmiana Złoto Wolicy’ F1 to również odmiana wczesna. Owoce są bardzo duże i kuliste. Miąższ czerwony, soczysty i jędrny, w smaku bardzo słodki. Ma dość wysoką tolerancję na mączniaka właściwego i rzekomego. Owocujące rośliny mają charakterystyczną żółtą skórkę, a liście z żółtymi przebarwieniami. Odmiana Janosik jest pierwszą polską odmianą kawona, której owoce mają miąższ barwy żółtej. Owoce są kształtu eliptyczno-okrągłego, o wadze od 3,5 do 5,5 kg i ciemnozielonej skórce z ciemniejszymi, wąskimi smugami.

Wszystkie te odmiany mogą zainteresować producentów, poszukujących alternatywnych sposobów prowadzenia produkcji w ogrodnictwie. Warto też zwrócić uwagę, że miniony rok był najcieplejszym w historii pomiarów temperatury w Polsce. Również i lato w tym roku było cieplejsze niż te, do których jesteśmy zwykle przyzwyczajeni. Ostatnie dwa lata stworzyły warunki wprost idealne do uprawy gruntowej tych roślin. Problemem może być jednak zakup rozsady tych odmian w ilościach dostosowanych do towarowej uprawy. Posiadając własną szklarnię lub ogrzewane tunele foliowe, można podjąć się produkcji własnej rozsady. Do obsadzenia 1 ha będziemy potrzebować ok. 9,5 tys. roślin. Wysiew nasion powinien nastąpić w końcu kwietnia (4 – 5 tygodni przed wysadzeniem) na głębokość 1 cm do palet rozsadowych. Temperatura kiełkowania w przypadku arbuzów powinna wynosić ok 20 0C. Zahartowaną rozsadę (po wytworzeniu 3 – 4 liści) sadzimy do gruntu na przełomie maja i czerwca, w rozstawie 100×100 cm. Aby zapewnić tym odmianom optymalne warunki, warto je wyściółkować agrowłókniną lub czarną folią. Dzięki temu zabiegowi podniesiemy temperaturę gleby, ograniczymy wzrost chwastów, a także na dłużej zatrzymamy wilgoć w glebie. W przypadku odmiany ‘Rosario’ F1 możemy uzyskać plon z 1 ha w granicach od 60 do 80 ton, natomiast w przypadku odmiany ‘Złoto Wolicy’ F1 w granicach 40 – 50 ton z ha.  Zakładając, że w lipcu i sierpniu na rynku krajowym cena kilograma arbuzów w handlu hurtowym wynosi 1,0 zł do 1,3 zł – możemy liczyć na wartość produkcji 50 – 65 tys. zł przy plonie 50 ton z hektara.

W kolejnym artykule przedstawimy przykładowe kalkulacje i opłacalność produkcji arbuzów, uwzględniając poszczególne koszty i wartość produkcji.