Cimiciato to zupełnie nowy szkodnik atakujący sady leszczynowe w Polsce, który przez Grecję, Włochy, Hiszpanię i Francję przywędrował do naszego kraju. Można go zwalczać tylko przez dwa tygodnie w roku!
Cimiciato (inaczej Gonocerus acuteangulatus) – wtyk nadrzewny to gatunek owada z rzędu pluskwiaków. Cimiciato chętnie przebywa na krzewach takich jak głóg, tarnina czy leszczyna. Charakteryzuje się niezwykłą lotnością.
Jak go zidentyfikować?
Dorosłe osobniki mają wydłużony kształt, spłaszczony grzbieto-brzusznie, kolor brązowopiwny oraz rdzawe skrzydła w tylnej części odwłoku. Długość dorosłych sięga 11–14 mm. Nimfy w pierwszym roku życia charakteryzują się czerwonawą głową oraz przedpleczem.
Cykl biologiczny
G. acuteangulatus zimuje jako postać dorosła u podstawy krzewów, drzew, w szczelinach kory lub jej zagłębieniach. Dlatego w profilaktyce zwalczania szkodnika niezwykle istotne jest uprzątanie sadów na zimę. W maju dorosłe osobniki opuszczają schronienie zimowe i zaczynają żerować na młodych owocach. Samice po kopulacji w czerwcu, składają jaja w przylistkach roślin (kilka, kilkadziesiąt jaj). Po kilku tygodniach wykluwają się nimfy, które od razu atakują pąki i przylistki, a następnie orzechy. Rozwój nimf zostaje zakończony w kolejnym miesiącu. We wrześniu, po okresie aktywności, dorosłe osobniki porzucają rośliny, na których żerowały w poszukiwaniu schronień zimowych. Rozwój pokolenia trwa rok.
Uszkodzenia
Szkody wyrządzone przez Cimiciato w orzechach laskowych są dwojakiego rodzaju.
- Kiedy atak odbywa się na owocach młodych, w okresie od maja do czerwca. Uszkodzenie jest wykonane przez ukąszenia, które hamują rozwój liścieni i dewitalizują nasienie. Orzechy laskowe są wewnętrznie puste.
- Atak na nasiona z rozwojem złożonym. Uszkodzenie polega na martwicy owoców i wynikających z niej zmianach koloru i smaku. Orzech staje się gorzki i kwaśny.
Ponadto atak Gonocerus powoduje szkody pośrednie związane z transmisją pasożytniczych grzybów.
Zwalczanie
Przy zwalczaniu Gonocerus acuteangulatus stosowane są zazwyczaj metody fizyczne i biologiczne, jednakże w przypadku dużego zakażenia mogą zostać wykorzystane środki chemiczne. Walka ze szkodnikiem polega najczęściej na tworzeniu fałszywych zimowych schronień, pozostawianiu ich w zaroślach leszczyny, a następnie wypalaniu pod koniec zimy, przed migracją dorosłych osobników. Chemiczne zwalczanie jest przeprowadzane tylko w przypadku ciężkiego zakażenia i składa się z zabiegów wykonywanych na przełomie maja i czerwca.
O autorze
Joanna Cała
