Sadownictwo, podobnie jak rolnictwo, jest działalnością, której opłacalność wymaga całorocznego zaangażowania, nawet w okresie zimowym. Styczeń to statystycznie najzimniejszy miesiąc roku, a zatem zwłaszcza pod tym kątem należy zadbać o stan drzew w sadzie jabłoniowym. W tym miesiącu warto również poczynić kalkulacje i zaplanować działania na kolejne miesiące roku.
Zabezpieczenie przed mrozem i szkodnikami
Ochrony przed mrozem wymagają przede wszystkim młode, nowo posadzone drzewa owocowe. W tym celu można stosować osłony sadownicze lub u podstawy pni usypywać kopce. Dodatkowo rośliny pokrywa się wapnem. Bielenie i osłanianie dotyczy pni także starszych jabłoni. Wykorzystuje się w tym celu preparaty składające się głównie z mieszaniny wapnia i wody. Zabieg ma na celu wyeliminowanie możliwości pękania kory. Bielenie to zabieg pielęgnacyjny, który należy wykonać, gdy dni są słoneczne, a noce mroźne. Czynność ta sprawia, że pnie w mniejszym stopniu ogrzewają się w trakcie dnia, zwłaszcza gdy świeci słońce. Południową stronę pni oraz najgrubszych konarów warto pomalować nieco wyżej, ponieważ ona nagrzewa się najsilniej i przez to jest najbardziej narażona na rany zgorzelinowe.
Dodatkowo stosuje się osłony zabezpieczające przed mrozem i śniegiem. Najczęściej wykonuje się je prowizorycznie ze słomy. W sklepach branżowych dostępne są też gotowe osłony z różnego rodzaju tworzyw i o różnych kształtach. Są to produkty stosunkowo tanie – w zależności od wybranego materiału i producenta cena za 1 szt. to 2–5 zł. Pień oraz nasadę konarów dokładnie otacza się jednym z wybranych materiałów. Ważne, aby izolacja chroniła cały pień i dobrze się trzymała. Zaletą takich osłon jest także zabezpieczenie przed obgryzaniem przez szkodniki, dlatego najlepiej osłaniać drzewa do wysokości ok. 80 cm. W przypadku śnieżnych zim opaski ochronne należy założyć w taki sposób, aby zabezpieczały pnie jeszcze wyżej.
Prace porządkowe i kontrolne
W styczniu można zająć się również usunięciem wysuszonych, chorych lub zbyt licznych gałęzi. Należy jednak pamiętać, że w temperaturze niższej niż –5ºC czynności tych nie wykonuje się.
Zimą dobrze widać też jaja składane przez szkodniki roślin na drzewach owocowych. W tym czasie należy zatem regularnie kontrolować sad i po zauważeniu szkodników niezwłocznie je wyeliminować. Jeśli na drzewach pozostały zeschnięte i zgniłe owoce oraz liście – również trzeba je usunąć, ponieważ mogą się na nich rozwijać grzyby chorobotwórcze.
W przechowalni
W przypadku gospodarstw sadowniczych posiadających przechowalnie owoców przy dużych mrozach nie można zapomnieć o regularnym sprawdzaniu temperatury w pomieszczeniach, w których przechowywane są owoce. Ujemne temperatury oraz gnijące owoce z pewnością negatywnie wpłyną na przechowywaną partię. Toksyny wydzielane w czasie gnicia owoców są niebezpieczne także dla naszego zdrowia. Dlatego nadgniłe owoce należy niezwłocznie wyrzucić.
Nie należy…
W styczniu zazwyczaj nie przeprowadza się ważnych zabiegów ochrony przed chorobami i szkodnikami żadnych roślin sadowniczych. Działania te z wielu względów są w okresie zimowym nieefektywne.
Słomiane nakrycia choć dobrze chronią przed mrozem i są przewiewne i stosunkowo najtańszą możliwością zaraz po kopczykowaniu, niosą ryzyko możliwości zamieszkania pod nimi gryzoni. Sprawdzoną metodą jest usypywanie śniegu i udeptnie go pod drzewkiem- oczywiscie jak jest. Wiadomo , że biała puchowa kołderka to najlepsza ochrona przed mrozem dla korzeni roślin.
Ostatnie dni odwilży sprzyjały możliwości bielenia drzewek a także na monitoring osłon i cięcia sanitarne. Wiele osób amatorów zapomina lub nie wie jak ważne są to czynności i część układanki prowadząca do obfitych plonów. Świetny praktyczny poradnik.
Wbrew powszechnej opinni sadownicy i w sezonie zimowym mają wiele pracy. Bielenie zapobiegające pękaniu kory, usuwanie ” mumi” z drzew aby nie było chorób grzybowych, cięcie pielęgnacyjne, prześwietlające. Tegoroczna zima z bardzo niskimi temperaturami spowodowała iż cały czas trzeba było monitorować temperaturę w przechowalni.
Zaniedbanie w sezonie zimowym wpływa na stan drzewek i przyszłe plony.
Prace w sadzie trwają. Dzięki temu okoliczni mieszkańcy tez mogą dorobić w okresie zimowym pomagając sadownikom przy przycinaniu drzewek, bieleniu i zabezpieczeniu drzewek.