Rośliny przez wiele lat wygenerowały wiele sposobów rozmnażania. Mogą rozwijać się płciowo, w wyniku czego dochodzi do rekombinacji genetycznej, oraz bezpłciowo – z organizmu macierzystego powstaje osobnik potomny o takich samych cechach. W sadownictwie główny nacisk kładzie się na zachowanie jednorodności owoców, które są jak najbardziej zbliżone do siebie.
Rozmnażanie generatywne a wegetatywne
Rozmnażanie płciowe, inaczej nazywane generatywnym, opiera się na wysiewaniu nasion, co pozwala na otrzymanie licznego potomstwa, ale często nie jest możliwe do przeprowadzenia w warunkach amatorskich. Warto też zauważyć, że metoda ta nie gwarantuje uzyskania pożądanych cech odmianowych u roślin potomnych. Rozmnażanie generatywne wykorzystywane jest w przypadku kwiatów jednorocznych i dwuletnich oraz warzyw wysiewanych jedynie za pomocą nasion.
Drugi sposób to rozmnażanie bezpłciowe – wegetatywne. Polega na wykorzystaniu różnych części organizmu matecznego (kłącza, korzenie, cebule), w wyniku czego otrzymuje się mniejszą liczbę sadzonek. Metoda ta jest łatwiejsza do przeprowadzenia, zwiększa szansę uzyskania kwitnienia w następnym roku siewu, a także pozwala na zachowanie typowych cech rodzicielskich w sadzonkach. Dodatkowy atut rozmnażania bezpłciowego – potrzebne są mniejsze nakłady energii niż w przypadku rozmnażania generatywnego.
Metody rozmnażania
Najpopularniejszą metodą rozmnażania roślin sadowniczych jest szczepienie. Opiera się ono na przeszczepieniu części jednej rośliny, tzw. zraza, na inną roślinę, czyli podkładkę. Metoda ta jest najczęściej stosowana do rozmnażania szlachetnych odmian drzew owocowych. Istnieje wiele metod szczepienia, np.: szczepienie przez zastosowanie, przystawkę, kożuchówkę, okulizację.
Kolejną popularną „wiernego” rozmnażania roślin sadowniczych jest metoda in-vitro. Komórki, tkanki i organy wysiewane są na syntetycznych podłożach. Dzięki tej metodzie można przeszczepić część hodowli na nową pożywkę i utrzymywać ja przez nieograniczony czas oraz otrzymać z jednego wierzchołka wzrostu dowolnej liczby roślin o pożądanych cechach np. odporności na choroby.
Bardzo popularnym sposobem rozmnażania jest rozmnażanie z wykorzystaniem sadzonek roślin sadowniczych. Możemy je podzielić na: sadzonki zielne, które są pozyskiwane z młodych niezdrewniałych pędów, zdrewniałe – otrzymywane z tegorocznych zdrewniałych pędów, sadzonki liściowe, a także korzeniowe.
W wyniku stosowania rozmnażania generatywnego otrzymujemy rośliny jak najbardziej jednorodne. Metoda ta wymaga poświęcenia większej ilości czasu na przygotowanie i podzielenie roślin przeznaczonych do rozmnożenia, jednak pozwala to na otrzymanie roślin o takich samych cechach jak rośliny mateczne, a także prezentujących się znacznie lepiej niż rośliny rozmnożone w wyniku wysiania nasion.
O autorze
Łukasz Zawada
Wiedza na temat rozmnażania roślin pozwala na szybki rozrost hodowli a co za tym idzie sporą oszczędność , bo sami możemy wyhodować nawet szlachetne odmiany. U mnie w warunkach amatorskich z powodzeniem zwiększam plantację truskawek, malin, jeżyn a także inne krzewy owocowe- rozmnażanie przez podział jest dla mnie zdecydowanie najłatwiejszą metodą ale wiadomo , nie wszystko się da., a niektóre rośliny bardzo odchorowują takie rozmnażanie- wiele roślin ozdobnych.