Przygotowanie sadzonek zdrewniałych porzeczek do ukorzeniania jesiennego lub wczesnowiosennego

od Katarzyna Major , 21 lutego, 2017

Rośliny z rodzaju porzeczka (Ribes L.) najczęściej rozmnaża się przez odkłady i sadzonki pędowe. Pierwszy ze sposobów jest pracochłonny (przyginanie pędów i obsypywanie, wycinanie po ukorzenieniu, sadzenie w miejscu docelowym) i trwa dość długo. W przypadku uprawy porzeczek na większą skalę lepszym rozwiązaniem jest wydajne i łatwe sadzonkowanie zdrewniałych pędów.

Które odmiany rozmnaża się przez sadzonki zdrewniałe?

Poprzez pędowe sadzonki zdrewniałe można rozmnażać większość gatunków porzeczek, zarówno krzewy odmian owocowych, jak i ozdobnych. Wyjątkiem są mniej odporne na polskie warunki szlachetne odmiany, które szczepi się na podkładkach, i odmiany szczepione na pniu (z reguły podkładką jest porzeczka złota – Ribes aureum Pursh).

Mateczniki

Bazą do sadzonkowania jest założenie z elitarnego materiału matecznika porzeczek, z którego pobiera się pędy. Odpowiednie przygotowanie roślin w mateczniku – cięcie sanitarne, nawożenie wieloskładnikowe, ochrona przed szkodnikami i chorobami – zapewni dobrze wykształcone sadzonki.

Przy pobieraniu pędów należy pamiętać, by pozostawić na roślinie matecznej co najmniej jeden nieścięty pęd, co w okresie owocowania ułatwi identyfikację odmiany.

Sadzonkowanie

Pędy, zarówno do ukorzeniania jesienią, jak i wczesną wiosną, pobieramy od jesieni do zimy. Rośliny mateczne po defoliacji (zrzuceniu liści) znajdują się w stanie spoczynku. Do rozmnażania wykorzystujemy pędy jednoroczne, długości ok. 20 cm. Dla rozpoznania biegunowości sadzonki i poprawnego osadzenia w podłożu, u góry dobrze jest wykonać cięcie skośne, u dołu zaś – proste.

Przygotowanie do sadzenia jesiennego

W przypadku sadzenia jesiennego gotowe sadzonki umieszcza się w ziemi. Można to zrobić gęściej i w następnym roku lub za dwa lata wykopać je i posadzić w odpowiednich odstępach na plantacji. Można też zaoszczędzić czas i od razu posadzić je w miejscu i rozstawie docelowej. W obu przypadkach pędy otacza się kilkucentymetrową warstwą ziemi lub trocin, aby ochronić je przed mrozem. Należy liczyć się z tym, że podczas mroźnych zim część roślin może „wypaść”.

Przygotowanie do sadzenia wczesnowiosennego

Sadzenie wczesną wiosną wiąże się z uprzednim starannym przygotowaniem sadzonek do przechowywania. W związku z tym wiąże się je w pęczki (najczęściej obwiązuje gumką recepturką). Należy pamiętać o dołączeniu do każdego pęczku etykiety z nazwą gatunku/odmiany. Aby ograniczyć nadmierne parowanie wody, zabezpieczamy pędy specjalnymi woskami lub opryskujemy antytranspirantami. Można też po prostu wykorzystać do tego nakładane na poszczególne pęczki woreczki foliowe.

Sadzonki zdrewniałe można przechowywać na wiele sposobów. Wykorzystuje się do tego stodoły, w których najczęściej dołuje się sadzonki w ziemi. W takich warunkach pędy zaczynają tworzyć korzenie. W przechowalniach natomiast trzyma się pędy w kartonach wyłożonych folią, na paletach i regałach owiniętych folią stretch. Na mniejszą skalę zafoliowane sadzonki trzyma się w lodówce.

Najnowocześniejszym miejscem przechowywania sadzonek jest chłodnia, gdzie najłatwiej dostosować temperaturę i wilgotność do każdego gatunku. Temperatura, jaką najczęściej stosuje się do sadzonek zdrewniałych nieukorzenionych, to od –2ºC do +2ºC.

Sadzenie wczesną wiosną, przed ruszeniem wegetacji porzeczki, odbywa się podobnie jak przy sadzeniu jesiennym, jednakże warstwa ziemi zabezpieczającej pędy będzie cieńsza.

Przyspieszanie ukorzeniania

Ukorzenianie można przyspieszyć poprzez zastosowanie oferowanych na rynku preparatów z auksynami, hormonami roślinnymi, które wspomagają powstawanie korzeni przybyszowych. W postaci proszku dostępne są w sklepach m.in.: Himal (Ukorzeniacz AB aqua), Bros, Agrecol, Target (Korzonek® D).