Przyspieszenie lub wydłużenie okresu zbiorów owoców borówki może przynieść producentom wymierne korzyści finansowe. Wymaga jednak znaczących nakładów oraz wiedzy.
Główny sezon zbiorów owoców borówki odbywa się w Polsce zasadniczo pomiędzy początkiem lipca a połową września. W celu uzyskania wyższych cen coraz większa liczba producentów decyduje się na uprawę sterowaną. Wymaga ona budowy tuneli lub daszków foliowych.
Umieszczenie roślin w ogrzewanym tunelu może spowodować przyspieszenie zbiorów nawet o 4–5 tygodni w stosunku do uprawy konwencjonalnej w gruncie. Konstrukcje tuneli wielonawowych proponowane przez m.in. firmę Haygrove, sprawdzają się w uprawie roślin jagodowych. Według badań przeprowadzonych przez ww. firmę, plon z ha odmiany ‘Star’ może wynieść nieco ponad 10 t w porównaniu z uprawą gruntową, gdzie zebrano 6,5 t. Zbioru owoców spod osłon dokonano dwa tygodnie wcześniej. Koszt takiej inwestycji może wynieść około 200 tysięcy zł/ha.
Wraz z zapewnieniem temperatury odpowiedniej dla rozwoju roślin konieczne jest zastosowanie nawadniania kroplowego prowadzonego z obu stron rzędu, najlepiej wraz z fertygacją, co wiąże się z zakupem mieszalników nawozowych.
W celu zapewnienia właściwego stopnia zawiązania owoców wskazane jest umieszczanie rodzin trzmieli. Istotny jest także dobór odmian do uprawy przyspieszonej. Polecane są ‘Earliblue’ i ‘Duke’, ale też ‘Chanticleer’ i ‘Toro’. Rozstawa roślin w tunelach, uprawianych w gruncie powinna wynosić 0,75–1,0 m x 1,6–2,0 m, a w przypadku uprawy w 10 – litrowych pojemnikach 0,5 x 1,5 m, co daje kolejno 5000 i 8300 roślin/ha. Zagęszczenie roślin ma istotny wpływ na wzrost, kwitnienie i dojrzewanie. Owoce spod osłon mają większą średnicę i są bardziej wyrównane. Tunel stanowi także ochronę przed ptactwem.
Największą trudność w uprawie pod osłonami sprawia zapewnienie właściwego mikroklimatu. W przypadku większych obiektów wymagane są komputerowe systemy wentylacji, ponieważ przegrzanie roślin w okresie kwitnienia powoduje zahamowanie ich wzrostu i późniejszego dojrzewania jagód. System wietrzeń pozwala na mieszanie się powietrza w obiekcie i zapobiegnie występowaniu chorób grzybowych. Ciepły klimat pod osłonami zachęca też szkodniki takie jak mszyce brzoskwiniową, mączliki szklarniowe, pryszczarki czy przędziorki.
Osłony przeciwdeszczowe w postaci daszków foliowych również są coraz częściej stosowane przez producentów owoców borówki wysokiej. Są one w stanie opóźnić zbiór o 2–3 tygodnie, konkurując na rynku z owocami przechowywanymi w chłodniach z KA. Stanowią ochronę przed jesiennymi przymrozkami pozwalając zachować wysoką jakość owoców. W porównaniu z tunelami są one tańszym rozwiązaniem, pełniącym swoją zasadniczą funkcję w drugiej części sezonu. Spełniając wszystkie wymienione warunki uprawy można spodziewać się wysokiego plonowania, co przełoży się na zyski na początku lub pod koniec sezonu.
O autorze
Karol Milaniuk
