Owoce i warzywa z uprawy ekologicznej i konwencjonalnej – czym się różnią?
Warzywa i owoce stanowią ważny element diety każdego człowieka. Są bogatym źródłem witaminy C, prowitaminy A, błonnika oraz składników mineralnych t.j. żelazo, potas, magnez, fosfor, dodatkowo owoce bogate są w flawonoidy, które ochraniają nasz organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Na rynku dostępne są produkty rolne z uprawy konwencjonalnej i ekologicznej.
Uprawa konwencjonalna polega na wykorzystywaniu nowoczesnych środków pochodzenia biologicznego i chemicznego, z użyciem wyspecjalizowanych maszyn oraz sprzętu, stosuję technologię opartą na wysokim wykorzystaniu przemysłowych środków produkcji oraz minimalnych nakładach robocizny. Powoduje to wiele negatywnych zjawisk np. spadek żyzności gleby, wzrost zanieczyszczenia środowiska oraz zagrożenia erozją, często również pogorszenie jakości żywności.
Istota rolnictwa ekologicznego
Rolnictwo ekologiczne opiera się na środkach pochodzenia biologicznego i mineralnego nieprzetworzonego technicznie. Główną zasadą tego rodzaju upraw jest odrzucenie środków chemii rolnej, weterynaryjnej i spożywczej. Przyczynia się to do aktywizacji mechanizmów przyrodniczych, które zapewniają żyzność gleby, zdrowotność zwierząt oraz wysoką jakość otrzymywanych produktów rolniczych.
W wyniku różnych sposobów uprawy występują różnicę w składzie chemicznym oraz jakości produktów rolnych
W celu porównania składu chemicznego owoców i warzyw pochodzących z różnych upraw przeprowadzonych zostało wiele badań. Na ich podstawie stwierdzono, że żywność ekologiczna posiada zbilansowaną zawartość składników pokarmowych oraz charakteryzuje się wyższą wartością odżywczą w porównaniu z żywnością konwencjonalną. Przykładem potwierdzającym jest np. badanie odmian jabłek pochodzących z wyżej wymienionych upraw wykonane w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. W wyniku badań wykazano, że jabłka z uprawy ekologicznej odznaczają się większą ilością suchej masy (15,13%) w stosunku do jabłek pozyskanych z uprawy konwencjonalnej (13,95%). Jabłka ekologiczne charakteryzowały się również wyższą zawartością witaminy C (5,99 mg/100 g s.m.) niż jabłka konwencjonalne (3,64mg/100g s.m.). Podobne różnice uzyskano dla warzyw w których badane były np. zawartość flawonoidów, antocyjanów oraz polifenoli.
Różnice w cechach sensorycznych
Istotne różnice są zauważalne również w cechach sensorycznych. Owoce i warzywa pochodzące z upraw ekologicznych odznaczają się wyraźniejszym zapachem i smakiem, zwartą konsystencją, większym aromatem oraz zdolnością do przechowywania. Za przykład może posłużyć tutaj eksperyment wykonany w celu sprawdzania zdolności do przechowywania boćwiny. Przeprowadzono badania, których czas przechowywania wynosił 25 dni. Ocenę sensoryczną liści wykonano w dniu złożenia do przechowywania, 4, 7, 10, 14, 18, 21 i 25 dnia przechowywania. W przypadku wszystkich przeprowadzonych ocen zarówno jędrność, barwa jak i blask odznaczały się wyższą wartością w surowcu pochodzenia ekologicznego niż konwencjonalnego.
Dodatkowe różnice zauważalne są w ilości otrzymanego plonu oraz ceny za daną grupę produktów rolnych.
W przypadku produktów rolnych pochodzenia konwencjonalnego otrzymuje się większy plon niż w przypadku uprawy ekologicznej. W doświadczeniu wykonanym w SGGW w Warszawie z uprawy ekologicznej otrzymano 5,25 ton/ha, a w przypadku uprawy konwencjonalnej aż 50 ton/ha. Dodatkowym kryterium różnicującym jest również koszt wytworzenia. Uprawa ekologiczna wymaga zdecydowanie większego nakładu finansowego niż uprawa konwencjonalna, w której koszty wytworzenia są stosunkowo niskie. Podobna zależność występuje w odniesieniu do ceny rynkowej. Produkty rolne z uprawy ekologicznej są dosyć drogie i dostępne głównie dla grupy konsumentów elitarnych o wysokich wymaganiach jakościowych, natomiast produkty pochodzenia konwencjonalnego dostępne są po znaczniej niższej cenie i są przeznaczone dla masowej grupy konsumentów o standardowych wymaganiach.